Ataol BEHRAMOĞLU (1942…)
Ataol Behramoğlu, 13 Nisan 1942’de, Azerbaycan kökenli bir ailenin çocuğu olarak babasının yedek subaylığı sırasında Çatalca’da doğdu. Çocukluk ve ilk gençlik yılları, ziraat müdürü olan babasının görevi nedeniyle Türkiye’nin çeşitli yörelerinde geçti. İlkokul üçüncü sınıfa kadar Kars’ta öğrenim gördü. İlk, orta ve lise öğrenimini Çankırı’da tamamladı.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Rus Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi (1966). 1962'de Türkiye İşçi Partisi'ne (TİP) girerek ilk örgütlenme çalışmalarına katıldı. Fikir Kulüpleri Federasyonu'nun (FKF) kurucularından biri oldu. Aynı yıl Dönüşüm dergisini çıkaranlar arasında yer aldı ve derginin sahipliğini üstlendi. 1970'te İsmet Özel'le birlikte Halkın Dostları dergisini çıkardı. Aynı yıl İngiltere'ye, daha sonra da Fransa'ya gitti. 1972'de Sovyet Yazarlar Birliği'nin çağrısıyla Moskova Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Rus dili ve Sovyet edebiyatı 
üzerine incelemeler yaptı. 1974’te sonra Türkiye’ye dönünce Muhsin Ertuğrul yönetimindeki İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda dramaturg olarak çalışmaya başladı. 1975’te kardeşi Nihat Behram ile çıkardıkları edebiyat-kültür dergisi “Militan” (kimi sayıları beş bine ulaşan tirajıyla) büyük ilgi gördü. Sanat Emeği dergisinin kurucuları arasında yer aldı (1978). Türkiye Yazarlar Sendikası'nın (TYS) yönetim kuruluna se-çildi ve sendikanın genel sekreteri oldu (1979). 12 Eylül harekâtından sonra, Barış Derneği davası nedeniyle tutuklandı. TYS davasında da yargılandı. Bir gazetede düzenlenen ankete verdiği karşılık suç sayılarak bir yıl hapse mahkûm oldu. 1983'te Fransa'ya giden Behramoğlu Haziran 1989'da Türkiye’ye döndü.
İlk şiirlerini Ataol Gürus adıyla Yeni Çankırı, Yeşil Ilgaz, Çağrı gibi yerel dergi ve gazetelerde yayımladı. Yükseköğrenim yıllarında Yapraklar, Dost, Evrim, Ataç gibi dergilerde çıkan ürünleriyle dikkati çekti. Bu dönemin şiirlerini bir araya getiren Bir Ermeni General'de (1965) Orhan Veli'nin, Attilâ İlhan'ın ve bazı İkinci Yeni şairlerinin etkileri yan yana görülüyordu. Behramoğlu bu etkilere kendine özgü bir yergi kıvamı katmıştı. Behramoğlu'nun şair kimliği daha sonra Papirüs, Şiir Sanatı, Yeni Gerçek, Yeni Dergi ve Halkın Dostları'nda çıkan şiirleriyle (1965-71) oluştu. Bu dönemdeki şiirlerini bir 
araya getiren Bir Gün Mutlaka'da (1970) toplumcu, etkin bir edebiyat anlayışına hızla geçişin taze ve çarpıcı örnekleri vardı. 1970'lerde toplumsal gerçekçi akımın genel ilkelerine bağlanan Behramoğlu daha sonra yayımladığı yapıtlarını yeni temalar ve biçim arayışlarıyla besledi (Yolculuk, Özlem ve Kavga Şiirleri, 1974). 1980'lerde şiirini daha da zenginleştirerek yaşamın her alanını kucaklamaya çalıştı (Eski Nisan, 1987).
Edebiyat ve kültür üzerine yazı ve eleştirileri, ayrıca çevirileriyle de dikkat çeken Behramoğlu 1981'de Asya-Afrika Yazarlar Birliği Lotus Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır.2008 yılında kendisine Rusya Federasyonunca uluslararası Puşkin Nişanı verilmiştir.
Şiirlerinden
Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var
Yeni Aşka Gazel
Öğrendim ki...
Bu Aşk Burda Biter
Başka Biri Olacaksın
ESERLERİ
Şiir
• Bir Ermeni General (1965)
• Bir Gün Mutlaka (1970)
• Yolculuk Özlem Cesaret ve Kavga Şiirleri (1974)
• Ne Yağmur... Ne Şiirler... (1976)
• Kuşatmada (1978)
• Mustafa Suphi Destanı (1979)
• Dörtlükler (1983)
• İyi Bir Yurttaş Aranıyor (1983) (Ankara Sanat Tiyatrosu tarafından oyunlaştırılmıştır.)
• Türkiye Üzgün Yurdum, Güzel Yurdum (1985)
• Kızıma Mektuplar (1985)
• Şiirler 1959-1982 (1983)
• Eski Nisan (1987)
• Bebeklerin Ulusu Yok(1988)
• Bir Gün Mutlaka-Toplu Şiirler I(1991)
• Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var-Toplu Şiirler II (1991)
• Kızıma Mektuplar- Toplu Şiirler III(1992)
• Sevgilimsin (1993)
• Aşk İki Kişiliktir(1999)
• Yeni Aşka Gazel(2002)
• İki Ağıt(2007)
• Beyaz İpek Gibi Yağdı Kar (2008)
• Okyanusla İlk Karşılaşma(2008)
• Hayata Uzun Veda(2008)
• Beyaz İpek Gibi Yağdı Kar (2008)
Deneme-İnceleme
• Yaşayan Bir Şiir (1986),eklerle yeni basım 2007
• Şiirin Dili-Anadil (1995),eklerle yeni basım 2007
• Utanıyorum (1996)
• Mekanik Gözyaşları (1997)
• Nazım’a Bir Güz Çelengi (1997),eklerle yeni basım: Nazım Hikmet-Tabu ve Efsane(2008)
• İki Ateş Arasında (1998)
• Kimliğim İnsan(1999)
• Başka Bir Açı(2000)
• Gerçeklik Duygusunun Kaybolması(2001)
• Rus Edebiyatı Yazıları (2001)
• Rus Edebiyatında Puşkin Gerçekçiliği(2001)
• Kendin Olmak ya da Olmamak(2003)
• Yeni Ortaçağın Saldırısı (2004)
• Biriciktir Aşk(2005)
• Rus Edebiyatının Öğrettiği(2008)
• Sivil Darbe(2009)
• Benim Prens Adalarım(2010)
Anı
• Aziz Nesinli Fotoğraflar (1995) / Yeni Basım "Aziz Nesin'li Anılar" (2008)
Gezi
• Başka Gökler Altında (1996),eklerle yeni basım 2010
• Yurdu Teninde Duymak(2008)
Oyun
• Lozan(1993)
Mektup
• Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire Mektuplar(İ.Özel'le mektupları,1995)
• Şiirin Kanadında Mektuplar(M.Demirtaş'la mektupları,1997)
Çocuk
• Yiğitler Yiğiti ve Uçan At Masalı(şiir-masal)
• Dünya Halk Masalları(çeviri-uyarlama)
• Düşler Kuruyorum (kitapta bölüm)
• M.Zoşçenko-Lastik Papuçlar(çeviri)
Antoloji
• Büyük Türk Şiiri Antolojisi (2 cilt,1987, eklerle yeni basım
• Dünya Şiiri Antolojisi ( 4 cilt,1997 Ataol Behramoğlu-Özdemir İnce)
• Çağdaş Bulgar Şiiri Antolojisi(1983,Özdemir İnce-Ataol Behramoğlu, eklerle yeni basım 2008)
• Çağdaş Rus Şiiri Antolojisi(eklerle yeni basım, 2008)
• Uçur Diye, Ey Aşk(Tematik Aşk Şiirleri,2007)
Çeviri
• Anton Çehov-Büyük Oyunlar(İvanov-Orman Cini-Vanya Dayı-Martı-Üç Kızkardeş-Vişne Bahçesi)
• Aleksandr Puşkin-Bütün Öyküler,Bütün Romanlar
• Aleksandr Puşkin-Seviyordum Sizi(şiirler)
• Maksim Gorki-Yaşanmış Hikâyeler
• İvan Turgenev-Arefe
• Mihail Lermontov-Hançer(şiirler)
• Jose Marti-Göklerde Eriyip Gitmek İsterdim(şiirler)
• E.Babayev-Nâzım Hikmet
• V.Tulyakova-Nâzımla Son Söyleşimiz
• A.Fevralski-Nâzım'dan Anılar
• S.Viladimirov,D.Moldvaski-Mayakovski
• A.M.Şamsuddinov-Türkiye Ulusal Kurtuluş Savaşı Tarihi
• Fyodor Dostoyevski-Puşkin Üzerine Söylev
• G.D.Obiçkin-Lenin, Hayatı ve Mücadelesi
• Nazım Hikmet-Kadınların İsyanı (oyun), Yalancı Tanık (oyun), Aynı Mahalleden İki Kişi (senaryo)
Kaynak:
AnaBiritannica Ansiklopedisi
Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü
Ataol Behramoğlu Kişisel Sitesi