VÜS’AT O. BENER (1922-2005)
Tam adı, Vüs'at Orhan Bener. 1922'de Samsun’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Anadolu’nun çeşitli yerlerinde tamamladı. 1941'de Harbiye’yi, 1957'de Ankara Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. 1950'de New York Herald Tribune gazetesi ile Yeni İstanbul gazetesinin birlikte düzenlediği hikâye yarışmasında "Dost" isimli hikâyesiyle üçüncülük kazandı. Bu başarı tanınmasını sağladı. “Seçilmiş Hikâyeler, Varlık, Yeditepe” dergilerinde yayınlanan şiir ve hikâyeleriyle dikkat çekti. 1 Haziran 2005’te vefat etti.
Vüs'at O. Bener, eserleri içinde daha çok biyografik nitelik taşıyan hikâyeleriyle bilinir.Bener, ham gerçekliği edebî bir temele oturtarak ele aldı. Gündelik olaylarla, bilinçaltında birikmiş yaşam
parçalarını birleştirdi. Sürekli yeni anlatım biçimleri arayan yazar, bu yönüyle zaman zaman şematizme düşmekle, dış gerçekleri yanlış yerlere koymakla, hatta bozmakla eleştirildi.Bener'in eserlerinde ölüm konusu önemli bir yer tutar. Bunda yazarın genç yaşta doğum sırasında kaybettiği ilk eşi ve doğumdan sonra yaşatılamayan çocuğunun da etkisi vardır. Daha sonra başka evlilikler yapmasına rağmen Vüs'at O. Bener'in çocuğu olmadı. Okurdan çaba isteyen, ayrıksı bir dili olan Bener'in kişilerinin, gündelik hayatın ikiyüzlülüklerini dışa vuran bilinç akışlarını, Virgül dergisindeki yazısında, Orhan Koçak "iç konferans tekniği" olarak adlandırmıştır. Hikâyelerinin yanı sıra Vüs'at O. Bener'in şiirleri, kısa dizelerden oluşan, esprili, ironik ve şaşırtıcıdır.
Vüs’at O. Bener, “Ihlamur Ağacı” adlı eseri ile 1963 Türk Dil Kurumu Tiyatro Armağanını,“İpin Ucu” adlı oyunuyla da 1980 Abdi İpekçi Armağanını aldı (Başka bir yazarla paylaştı).2005 İstanbul Kitap Fuarı Onur Yazarı (Vefatı nedeniyle eşi Ayşe Bener tarafından) kabul edildi.
Eserleri
Hikâye:
Dost (1952),
Yaşamasız (1957),
Siyah-Beyaz (1993),
Mızıkalı Yürüyüş (1997),
Kara Tren (1998),
Kapan (2001)
Oyun:
Ihlamur Ağacı (1962),
İpin Ucu (1980)
Roman:
Buzul Çağının Virüsü (1984),
Bay Muannit Sahtegi’nin Notları (1991)
Şiir:
Manzumeler (1994)