Âşık Feymani

-A A +A

ÂŞIK Feymani (1942-...)

Cumhuriyet Dönemi halk şairlerindendir. Asıl adı Osman Taşkaya olan Âşık Feymani, Osmaniye’nin Kadirli ilçesine bağlı Azaplı köyünde doğdu. Küçük yaşlardayken âşıklık geleneğine ilgi duyan Feymani, bu alanda kendini geliştirdi. Âşıklığa başlamasında Karacaoğlan geleneğinin, yörede yaygın olan türkülü halk hikâyelerinin ve usta malı türkülerin etkisi oldu.
       Bağlı bulunduğu ailede âşıkların olması, onu âşıklık geleneğine yaklaştırdı. Feymani,Adana’da topluluk önünde saz çalan ilk âşıklardan olup Adana’da saz çalınmasını yaygınlaştırdı. Feymani, badeli âşıklardandır. Önceleri “Çoban, Çoban Osman” mahlaslarını kullanan sanatçı, rüyasında bir pirin kendisine “Feymani” diye seslenmesiyle Feymani mahlasını kullanmaya başladı. Doğal, akıcı ve içten bir üslubu vardır. Yerel ve özgün bir söyleyişe sahip olan Feymani; şiirlerini atasözleri, deyimler, alkış ve kargışlar gibi çeşitli halk söyleyişleriyle zenginleştirmiştir. Lirik bir söyleyişe sahip olan sanatçının dinî-tasavvufi nitelikli şiirleri de vardır. Şiirlerinde aşkın yanı sıra gurbet, ayrılık, kaderden ve felekten yakınma, vatan, kahramanlık gibi temaları işledi.

Benim yurdum hiçbir yere benzemez,
Neresi başkadır Anadolu’mun,
Zamanın var ise seyran eyle gez,
Sırası başkadır Anadolu’mun.

Dağlarında ceylan geyik beslenir,
Bağlarında bülbül öter seslenir,
Her mevsimde çeşit çeşit süslenir,
Yöresi başkadır Anadolu’mun.

Davul, zurna çalar güreş tutulur,
Halayda, horonda nara atılır,
Genç ihtiyar bu neşeye katılır,
Töresi başkadır Anadolu’mun.

Bu diyarda ecdadımın izi var,
Cennet diye dahilerin sözü var,
Her taşında efsanevi yazı var,
Mirası başkadır Anadolu’mun.

Her köşede bir evliya yatıyor,
Âlemden, âleme ışık tutuyor,
Kararmış kalpleri aydınlatıyor,
Çırası başkadır Anadolu’mun.

Feymani’yim tarihlere şan verdik,
İnsanlığa düzen verdik, yön verdik,
Vatan için şehit olduk, can verdik,
Kirası başkadır Anadolu’mun.
                                Âşık Feymani

       Okuduğunuz şiir, Cumhuriyet Dönemi halk şiirinin önemli isimlerinden biri olan Âşık Feymani’ye aittir. Feymani bu şiirinde Anadolu’ya duyduğu sevdayı, içinden geldiği gibi özgün bir anlatımla dile getirmiştir. Okuduğunuz şiirde halk şiirinin zenginliklerinden yararlanan âşık, nazım birimi olarak dörtlüğü, ölçü olarak da heceyi kullanmıştır. Feymani, diğer pek çok halk şairi gibi şiirlerini saz eşliğinde icra etmiştir. Adana’da usta-çırak ilişkisi olmadığı için bir âşığın yanında yetişmemiştir. Âşık Deli Hazım, Kul Mustafa, Âşık Hüdai gibi ustaları örnek almıştır.

        Âşık Feymani okuduğunuz şiirde de olduğu gibi şiirlerinde genel olarak edebî sanatlara yer vererek okuyucunun zihninde bir görünüm, imge yaratmıştır. İşlediği düşünceler sağlam olup anlatım açık, içten ve etkilidir. Şiirlerinde kafiye ve rediflerle ortaya koyduğu ses kuruluşu sağlamdır. Okuduğunuz şiirde âşığın kullandığı yinelemeler doldurma olmayıp ses, konu ve dil birlikteliğini sağlamak için özellikle seçilmiştir. Kelime ve cümlelerle anlatım arasındaki ilişki, dilin olanaklarıyla anlatım yolları sanatçının üslubunu belirleyen ögelerdendir..(Türk Dili ve Edebiyatı s.135)

Görüntülü Şiir: 

Test Çöz